Dubočka pećina je sa svojih 2.275 m, jedna od najdužih pećina u Srbiji. Nalazi se na severu Zviške kotline, u podnožju Zviških planina, na suprotnom kraju opštinske teritorije u odnosu na pećine Cremošnja i Ravništarka. U ataru je živopisnog sela Duboka po kome je i dobila ime, u blizini (700 m) lokalnog asfaltnog puta Duboka – Radenka, oko 8 km daleko od državnog puta 33, IB reda Kučevo – Majdanpek – Negotin.
Posebno je impresivan pećinski ulaz, širok 25 metara i visok 20 metara. Glavni pećinski kanal u početnom delu je gigantskih razmera (širok do 40 m i visok do 31 m). Prohodan je u dužini od 132 m, dokle dopire i dnevno svetlo, ali je siromašan nakitom. Pećinski nakit se nalazi u udaljenim kanalima, do kojih se može doći samo uz adekvatnu speleološku opremu. Kroz pećinu periodično protiče Ponorska reka. U omanjoj klisuri u podnožju pećine može se videti nekoliko lepih manjih vodopada. Ogroman pećinski ulaz, prostrani ulazni kanal, kao i dopadljiva okolina, dovoljna su preporuka za posetu ovoj neobičnoj pećini. Dubočka pećina je od Kučeva udaljena 20 km a od Beograda 150 km.
Dubočka pećina je rečna, tunelska pećina kroz koju periodski protiče Ponorska reka. Speleosistem Dubočke pećine sastoji se od tri celine: Glavni kanal, Glinoviti kanal, Rusaljkin kanal. Ukupna dužina Glavnog kanala je 1.010 metara, Glinovitog kanala 480, a Rusaljkinog kanala 580 metara, što ukupno iznosi 1.870 metara. Sa sporednim kanalima dugačkim 405 metara, ukupna dužina pećinskog sistema Dubočke pećine iznosi 2.275 metara.
Glavni kanal ima 4 dela:
Deo od ulaza u pećinu do Cvijićevog vira. Dugačak je 132 m, širok do 40 m i visok do 31 m. Ovo je dvorana u obliku džinovskog hangara. Zidovi i tavanica su stenoviti, mestimično sa salivima i bigrenim oblogama, a dno dvorane je kamenito. Ulazna dvorana ima dnevno svetlo.
Deo od Cvijićevog vira do spajanja sa Glinovitim kanalom. U ovom delu, Glavni kanal je dugačak 458 m, a sa sporednim kanalima 516 m. U ovom delu tavanica je bogatija nakitom i to stalagmitima. Vir unutar glavnog kanala nazvan je Biljanin vir da bi se očuvao spomen na narodnu svetkovinu i vašar koji su nekada održavani ispred ulaza u pećinu.
Deo od spajanja sa Glinovitim kanalom do spajanja sa Rusaljkinim kanalom. Ovaj deo Glavnog kanala dugačak je 265 m. U ovom delu ima malo pećinskog nakita. Pažnju privlači «Baldahin», neobičan saliv u obliku nadstrešnice.
Deo od spajanja sa Rusaljkinim kanalom do ponora – izlaza iz Glavnog kanala. Dužina ovog dela Glavnog kanala je 155 m, a sa sporednim kanalima 172 m. Osim kratkih stalaktita ovaj deo Glavnog kanala nema pećinski nakit.
Glinoviti kanal obuhvata najstariju fazu u razvoju speleosistema Dubočke pećine. U ovom kanalu razlikuju se 4 celine:
Glinoviti kanal do Bunara. Dužina ovog dela kanala je 430 m, od čega na sporedne kanale otpada 100 m. Tavanica i zidovi su obloženi belim kalcitom, stalagmitima i stalaktitima. Pećinski pod je glinovit. Pažnju posebno privlači «Carski presto», bela kalcitna draperija koja na jednom mestu potpuno pregrađuje kanal.
Stalagmitski kanal. Dugačak je 80 m, a sa sporednim kanalom 90 m. Karakterističan je po mnogobrojnim stalagmitma po kome je kanal i dobio ime. Interesantno je da svi stalagmiti imaju istu debljinu (10 cm), od podloge pa do vrha.
Dvorana «Paklena gora». Dugačka je 33 m, široka 11 m i visoka 20 m. Završava se omanjim otvorom prepunim belih kristalnih stubova, stalaktita i stalagmita, koji je zbog svoje lepote nazvan «Carske dveri». Ujedno ovaj otvor predstavlja ulaz u dvoranu «Carska Riznica.
Dvorana «Carskariznica». Ova dvorana je 37 m, široka do 22 m i visoka 10 m. Ovo je najlepši deo Dubočke pećine. Dvorana je krcata raznovrsnim pećinskim nakitom od snežno-belog iskričavog kalcita, sa tavanicom načičkanom sa hiljadama stalaktita.
Rusaljkin kanal je dugačak 380 m, a sa sporednim kanalima 472 m. Predstavlja drugu, mlađu fazu speleosistema Dubočke pećine. Ovaj kanal je vrlo uzan i nizak, a njegova širina iznosi 2-3 m. Na jednom mestu, po sredini kanala nalazi se zid od spojenih belih stalaktita i stalagmita ispred koga je postolje visine 1 m na kojem se nalazi figura, koja liči na lice žene sa smeđom kosom. Figura je nazvana Rusaljka, po ženama – Rusaljkama, koje su deo jednog čudnog, mitskog običaja po kojem je selo Duboka nadaleko poznato.
Dubočka pećina je bila stanište neolitskog čoveka. U pećini su pronađene kosti pećinskog medveda, zubi dinoterijuma, koštane igle i druga ljudska oruđa.
Izvor: Turisticka organizacija Kucevo