4. децембар 2024.

RTV KUČEVO

Radio Kučevo 88,9 FM

“Kraku Lu Jordan”

Arheološko nalazište ili lokalitet je mesto ljudske aktivnosti koje se može sagledati u koncentraciji artefakata i odbačenih sirovina. Svi nalazi sa jednog lokaliteta posmatraju se u okviru šire kulturne celine u cilju analize ljudske aktivnosti toga podneblja.

Arheološko nalazište Kraku Lu Jordan se nalazi u ataru sela Brodica, 14 km istočno od Kučeva, na ušću Brodičke reke u Pek, 250 m od magistralnog puta Požarevac – Kučevo – Negotin i neposredno pored železničke pruge Beograd –  Požarevac – Kučevo – Zaječar.

U pitanju je jedinstveni arheometalurški centar iz rimskog perioda, koji je od sredine III veka n. e. pa do kraja IV veka n.e. bio u funkciji  metalurgije zlata, srebra, bakra i gvožđa.

Utvrđenje je pripadalo rimskoj metalurškoj oblasti Metalla Aureliana, tako da je dolina reke Pek u kasnoantičkom periodu predstavljala region od velikog ekonomskog značaja.

Nalazište je posebno značajan spomenik kulture u domenu istorije metalurgije i jedan od retkih u Evropi.

Ar­he­o­lo­ška is­tra­ži­va­nja, kojima je rukovodio Arheološki institut Beograd, započela su 1971. go­di­ne i uz manje prekide trajala su do 1987. godine. Otkriveni građevinski delovi utvrđenja su konzervisani.

Arheološko nalazište čini antičko utvrđenje i zaštićena okolina od 19 ha. Utvrđenje je smešteno na južnoj padini uskog uzvišenja sa strmim stranama, čiji bedemi prate konfiguraciju tla. Zidovi su izgrađeni od lomljenog kamena, škriljca, koji je vezivan krečnim malterom sa dodatkom rečnog peska i šljunka. Unutar bedema nalazile su se radionice sa pećima, prostorije za pripremu žara i prostorije u kojima su bili smešteni rudari i prerađivači ruda.

Od pokretnog arheološkog materijala pronađene su alatke, žrvnjevi, žišci na visokom postolju za osvetljavanje prostorija, novac kao i delovi keramičkog posuđa za pripremu hrane. Otkrivene su četiri velike posude-pitosi u kojima je topljena ruda. Sve ovo se danas čuva u Muzeju rudarstva i metalurgije iz Bora. 

Moguće je da je u utvrđenju postojala i kovačnica, u kojoj je od metala dobijenog preradom izrađivan gotov proizvod kao što su bakarne lampe i sl. Sa turističkog aspekta ovo je veoma interesantan objekat, zbog čega su u planu aktivnosti na njegovom uređenju.

Okolna priroda je nezagađena, sa pitomim proplancima i brzim, bistrim planinskim rečicama. Takođe, u blizini (11 km) je i Dubočka pećina.

Odlukom Vlade Republike Srbije, Kraku lu Jordan je 1983. godine dobio status Kulturnog dobra od izuzetnog značaja. Osim njega, od antičkih arheoloških nalazišta u Braničevskom okrugu ovaj status ima jedino Viminacijum.

Za sada, Turistička organizacija ,,Kučevo” Kučevo još uvek ne organizuje posete nalazištu. Verujemo da bi Kraku lu Jordan, nakon adekvatnog uređenja, posta zanimljiv i za brojne đačke ekskurzije koje se organizuju u pravcu Đerdapa.

Trenutno, usled nedostatka finansijskih sredstava, održavanje nalazišta se ne obavlja redovno, tako da su ostaci bedema i građevina obrasli vegetacijom.